Begrippen voor vastgoed en gebiedsontwikkeling

Sturingsmodellen

Voor de sturing en beheersing in gebiedsontwikkelingen zijn verschillende modellen beschikbaar. Deze modellen geven een structuur op basis waarvan producten per fase dienen te worden opgeleverd, verantwoording te worden afgegeven etc.

De volgende modellen zijn hier beschreven:

• STORM (Algemeen model)

• Plaberum (Toegepast in Amsterdam)

• UPP (Utrechts model)

Sturing & organisatie Ruimtelijke Maatregelen (STORM)

In het STORM model wordt per fase zaken beschreven en vastgelegd zoals het doel, activiteiten en de eindresultaten (producten), de verantwoordelijkheden en rollen van betrokkenen, financiële dekking en de benodigde besluitvorming. De opzet van het model is redelijk uniform, maar kan eenvoudig worden uitgebreid. Het model dient vooral als raamwerk en kader. Het ingevulde model kan onderdeel uit maken van de Nota Grondbeleid.

De volgende opzet kan hierbij als uitgangspunt dienen.

Plan- en Besluitvormingsproces Ruimtelijke Maatregelen (PLABERUM)

PLABERUM beschrijft het planproces, het bestuurlijke besluitvormingsproces en biedt per fase van het planproces een overzicht van de te leveren producten. Door de voortgang van het proces te koppelen aan bestuurlijke besluiten blijven de risico's beheersbaar. Bij elk besluit wordt bekeken of een volgende stap en hoe deze kan worden gezet. In het Plaberum worden de verschillende gemeentelijke trajecten beschreven: planvorming, het juridisch/planologische traject, contractvorming en besluitvorming. Het Plaberum kent vier fasen die elk worden afgesloten met een bestuurlijk besluit. Het Plaberum is een procedure en laat zich daarom niet eenvoudig samenvatten. Het Plaberum bestaat uit de volgende fasen:

1. Fase 1 : Strategie, deze fase leidt tot een strategiebesluit

2. Fase 2 : Onderzoek, deze fase leidt tot een projectbesluit

3. Fase 3 : Programma en ontwerp, deze fase leidt tot een investeringsbesluit

4. Fase 4 : Uitvoering, deze fase leidt tot realisering via verschillende uitvoeringsbesluiten

Er wordt nadrukkelijker aandacht besteed aan de eerste fase door het uitvoeren van een procedurele analyse, een krachtenveldanalyse en een risicoanalyse en het opstellen van een ontwikkelingsstrategie. De begrippen bouwenvelop en bouwenvelopovereenkomst zijn geïntroduceerd in respectievelijk de fases 3 en 4. Er is een uitgebreid overzicht gemaakt van de benodigde vergunningen en juridisch/planologische producten. Per fase is het doel beschreven, de bestuurlijke besluitvormingsproces beschreven en het planvormingsproces beschreven

Utrechts plan proces (UPP)

Het Utrechts plan proces is vergelijkbaar met het STORM-model en het Plaberum. Het belangrijkste verschil is dat het UPP onderscheid maakt tussen verschillende soorten ontwikkelingen namelijk:

• Gebiedsontwikkeling

• Bouwvlekontwikkeling

• Bereikbaarheidsprojecten

• Openbare ruimte projecten

Per type project gelden andere voorwaarden in het UPP. Hiermee is met het UPP wellicht meer maatwerk te realiseren dan met de overige modellen.